Vršnjačko podučavanje u JU OŠ „Turija“ – Kalemljenje voćki, na koji način i zašto se radi?

U prostorijama JU OŠ „Turija“, 30. aprila 2019. godine, učenici JU MSŠ Živinice su učenicima osmih i devetih razreda prezentirali struku voćar/cvjećar/poljoprivredni tehničar, nakon čega su na praktičan način podučili učenike osnovne škole o tehnikama, periodu i razlozima kalemljenja voćki.

Na koji način su se škole povezale?

Tokom proteklog perioda tim nastavnika i učenika JU OŠ „Turija“ su u saradnji i podršku Međunarodnog udruženja „Interaktivne otvorene škole“ Tuzla primjenom metode projektne nastave obnovili školski voćnjak, koji se od tada kao školski resurs primjenjuje za praktični dio nastave u okviru redovnog nastavnog procesa iz predmeta moja okolina i biologija.

MIOS Tuzla je u decembru 2018. godine organizovao mrežni susret škola pod nazivom: „Profesionalna orjentacija i školski resursi“ tokom kojeg je jedan od ciljeva bio razmjena iskustava među nastavnicima/profesorima i učenicima o primjeni obradivog zemljišta kao školskog resursa u okviru redovnog nastavnog procesa.

Mrežnom susretu su prisustvovali  učenici i profesori JU MSŠ Živinice koji su tada prezentirali svoju struku, rezultate na takmičenjima, praksu i mehanizaciju koju realiziraju i koriste u okviru redovnog nastavnog procesa kao i prilike za budući život nakon školovanja.

Razvojni tim JU MSŠ Živinice je kroz saradnju i podršku MIOS-a Tuzla realizacijom  školskog razvojnog projekta, s ciljem poboljšanja uslova izvođenja praktične nastave, učenicima i učenicima voćarske struke obezbjedio radne mantile, voćarske makaze i rukavice.

Tokom navedenog susreta, na osnovu prezentacije učenika JU MSŠ Živinice, nastavnici JU OŠ „Turija“ su iskazali interes za vršnjačkim podučavanjem od strane učenika JU MSŠ Živinice za učenike završnih razreda JU OŠ „Turija“ o aktivnostima održavanja voćnjaka u proljetnom periodu. Definisano je da bi idealan period za realizaciju navedene aktivnosti bio proljetni period, kada učenici u skladu sa nastavnim planom i programom mogu da izađu u voćnjak i teoretska znanja primjenjuju praktično.

Jedna od mogućnosti za nastavak školovanja nakon osnovne škole…

Na susretu koji je upriličen u prostorijama JU OŠ „Turija“ za učenike osmih i devetih razreda, učenici JU MSŠ Živinice su prvenstveno prezentirali struku voćar/cvjećar/poljoprivredni tehničar. Učenici JU OŠ „Turija“ su imali priliku da čuju i kroz prezentaciju da vide sa kojim resursima obradivog zemljišta i mehanizacijom za obradu zemljišta škola raspolaže, a koji se koriste u okviru redovnog nastavnog procesa praktične nastave. Prezentirani su radovi učenika sve tri struke kao i  iskustva sa takmičenja na kojim su učenici JU MSŠ Živinice učestvovali van granica BiH i ostvarili zavidne rezultate.

Učenik završnog razreda poljoprivredne struke JU MSŠ Živinice je prezentirao pozitivno iskustvo vlastitog rada u poljoprivredi i zdrav način života. Cilj je bio ohrabriti osnovce da razmišljaju o poljoprivredi kao potencijalnom zanimanju u budućnosti, a takođe da se učenici potaknu na razmišljanje o zdravom načinu života i zdravoj ishrani.

Šta je to kalemljenje voćki, na koji način i zašto se radi?

„Kalemljenje je vegetativno razmnožavanje voćki na način na koji se karakteristike kalema prenose na „nove“, obično divlje voćke koje su podloge“ – kaže učenik JU MSŠ Živinice.

Učenici JU MSŠ Živinice su sa sobom donijeli neophodnu aparaturu i uzorke grančica voćki kako bi prezentirali dva načina kalemljenja voćki učenicima osnovne škole. Predstavljena je aparatura nephodna za proces kalemljenja, a koju čine:  oštar nož, skalpel, makaze za drvo, izolir traka, mali drveni klin i mala testera za drvo. Kao sredstvo za učvršćivanje, „lepljenje“, „omotavanje“ i zaštitu kalema korištena je guma za kalemljenje. Učenici osnovne škole su se kroz praktičan rad upoznali sa dvije tehnike kalemljenja voćki: tehnikom kalemljenja voća „na procijep“ i tehnikom kalemljenja voća „na pup“. Imali su priliku da vide sve korake procesa kalemljenja, da postavljaju pitanja i diskutuju o navedenoj temi. Naučili su kako se voćke kaleme, zašto i kada se vrši proces kalemljenja, a to je tokom cijele godine.

Dodatno smo naučili…

U voćnjaku JU OŠ „Turija“ su posađene šljive, jabuke i kruške. Učenici JU OŠ Turija su tokom školske 2018/19 godine zajedno sa nastavnicima obavili redovnu rezidbu u voćnjaku. U proteklom periodu krečom su ofarbali voćke. Međutim, od učenika JU MSŠ Živinice, učenici osnovne škole su imali priliku naučiti da se krečenje voćki u proljetnom periodu vrši iz estetskih razloga, dok se u jesen krečenje voćki vrši u svrhu zaštite od smrzavanja. Istaknuto je da se ciljevi krečenja voćaka ogledaju prvenstveno u tome da se stvori bijela površina na kori što omogućuje da sunce zagrijava koru voćaka što je naročito važno za kasne proljetne mrazeve.

Vršnjačkim podučavanjem, učenici JU MSŠ Živinice su kroz prezentaciju i praktičan rad sa osnovcima JU OŠ „Turija“ imali  priliku da dodatno jačaju svoje komunikacijske i prezentacijske vještine što u krajnjem slučaju doprinosi jačanju samopouzdanja kod učenika.

Veoma značajno je to što su predstavnici obje škole diskutovali o temi, predlagali ideje i mogućnosti za nastavak saradnje u narednom periodu u skladu sa predstojećim aktivnostima i procesima održavanja voćnjaka.

Aktivnosti tima nastavnika i učenika JU OŠ „Turija“ u obnavljanju školskog voćnjaka primjenom metode projektne nastave, zatim obezbjeđivanje zaštitne opreme učenicima voćarske struke JU MSŠ Živinice, organizovanje mrežnog susreta škola kao i podrška u realizaciji vršnjačkog podučavanja učenika JU OŠ „Turija“ od strane učenika JU MSŠ Živinice su podržane od strane MIOS-a Tuzla u okviru projekta „Škola za sve“. Projekat „Škola za sve“ se u periodu od februara 2017 – decembra 2019. godine realizira u saradni sa 41 osnovnom i srednjom školom sa područja Tuzlanskog kantona i finansijski je podržan od strane Ministarstva za razvoj i ekonomiju, Njemačka (BMZ) i Freudenberg fondacije, Njemačka.